بیماری آپاندیسیت چیست؟
درد شکم در مراحل اولیه آپاندیسیت، خفیف و دور ناف است که بهتدریج با پیشرفت بیماری، شدت مییابد و در ناحیه راست و پایین شکم متمرکز میشود
آپاندیسیت به علت انسداد مدخل آپاندیس و عفونت ثانویه به آن، ایجاد میشود. انسداد میتواند به دلیل وجود مدفوع سفت، عفونت ویروسی، میکروبی و انگلی ایجاد شود. همچنین دانههای گیاهی، هستههای میوهجات و تومورهای آپاندیس هم باعث انسداد میگردند.
علائم بیماری
علائم اولیه شامل بیاشتهایی، تهوع و درد شکم میباشد. درد شکم در مراحل اولیه آپاندیسیت، خفیف و دور ناف است که بهتدریج با پیشرفت بیماری، شدت مییابد و در ناحیه راست و پایین شکم متمرکز میشود. اگر نوک آپاندیس در لگن قرار گرفته باشد، ممکن است علائم ادراری را تقلید کرده و بیمار از سوزش و تکرر ادرار شکایت کند.
گاهی سبب درد بیضه سمت راست هم میشود. در مراحل پیشرفته، آپاندیس پاره میشود و چرک حاوی آن با مدفوع وارد حفره شکم و یا لگن میگردد. این اتفاق، سبب عفونت موضعی و یا منتشر بسیار خطرناک شکم میشود.
در این فاز تب بیمار بالا میرود. تعداد گلبولهای سفید افزایش پیدا میکند و بیمار بسیار بدحال میشود. البته در کودکان زیر سن مدرسه، علائم این بیماری بسیار گمراه کننده بوده و تشخیص آن سخت است. در این کودکان ابتدا استفراغ شروع میشود، سپس علائم تب و درد شکم ظاهر میگردد.
تشخیص آپاندیسیت
بیمار مبتلا به آپاندیسیت، به علت تشدید درد شکم با تغییر پوزیشن، معمولا بیحرکت و بیحال در بستر میخوابد. با سرفه و عطسه هم درد بیمار تشدید میشود. در مسیر مرکز درمانی نیز حرکت ماشین هنگام عبور از دستاندازها، درد را بیشتر میکند.
درد ناحیه مک برنی (ناحیه راست و پایین شکم) در لمس، عموما دلالت بر آپاندیست دارد. در صورت تردید، باید توسط پزشک معاینه مکرر انجام شود. بررسیهای آزمایشگاهی شامل شمارش گلبولهای سفید و آزمایش ادرار میباشد. در صورت مشکوک شدن به آپاندیسیت، بررسیهای تصویری از جمله گرفتن عکس ساده شکم و قفسه سینه نیز توصیه میشود.
همچنین انجام سونوگرافی توسط یک فرد مجرب، ارزش تشخیصی بالایی دارد. گاهی از سیتیاسکن هم برای تشخیص آپاندیسیت استفاده میشود. تشخیص افتراقی آن شامل اسهال و استفراغ، یبوست، عفونت ادراری، التهاب غدد لنفاوی شکم یا مزانتر روده، التهاب دیورتیکول مکل، بیماریهای التهابی و عفونی لگن، حاملگی خارج رحمی، پارگی سیست تخمدان و تومور کارسینوئید آپاندیس میباشد.
لازم به ذکر است که گاهی تشخیص قطعی آپاندیسیت علیرغم بررسیهای دقیق و معاینات فیزیکی، میسر نمیشود. لذا در صورت ظن قوی بر له آپاندیسیت، انجام عمل جراحی برای پیشگیری از ترکیدن و سوراخ شدن احتمالی آپاندیس، توصیه شده است.
درمان آپاندیسیت
تجویز آنتیبیوتیک، درمان با مایعات از طریق ورید، احیائ بیمار و برداشتن آپاندیس با جراحی، اقدام انتخابی در بیمار مبتلا به آپاندیسیت است. در مواردی که آپاندیس پاره نشده است، درمان به وسیله لاپاروسکوپی هم توصیه میشود.
عوارض آپاندیسیت
عفونت زخم، تشکیل آبسههای چرکی داخل شکمی، انسداد روده به علت چسبندگی، عفونت وریدهای کبدی، فیستولهای پوستی و نازایی در خانمها به علت چسبندگی لولههای رحمی، از عوارض این بیماری در موارد آپاندیسیت پاره شده میباشند. تشخیص زودرس، اقدام عاجل درمانی و جراحی، باعث شده که میزان مرگومیر در آپاندیسیت به صفر برسد.