آووکادو یا گلابی تمساح یا خوجدیس نام درخت و میوهٔ آن درخت است. این درخت در مناطق گرم و استوایی می‌روید و میوه‌ای سبز رنگ و قرمز رنگ با هسته‌ای درشت دارد.

آووکادو (پرسی آمریکانا) درختی است که میوهٔ آن در گونهٔ گیاهان گل‌دار طبقه‌بندی می‌شود. این گیاه بومی آمریکای مرکزی و مکزیک است و تا ۲۰ متر رشد می‌کند و رشد خیلی سریعی دارد. این گیاه همیشه برگ‌های سبز دارد که طول آن‌ها به ۱۲ تا ۱۵ سانتی‌متر می‌رسد. گل‌های آن نامشخص (ناپیدا) و به رنگ زرد مایل به سبز و قرمز تیره به عرض ۵ تا ۱۰ میلی‌متر است. میوهٔ گلابی شکل آن از نظر گیاه‌شناسی یک سته یا شفت است که ۷ تا ۱۰ سانتی‌متر طول دارد.

در ایران

نهال‌های این گیاه در دهه ۴۰ شمسی از اکوادور وارد ایران شد ولی در ابتدا دچار سرما زدگی شد ولی بعد از گذشت چند سال با آب و هوای منطقه مورد کشت مقاومت ایجاد کرده که هر کدام از این درختان در حال حاضر ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ عدد میوه تولید می‌کنند. در ایران بیش از ۵۰ هکتار در شمال کشور به باغهای آووکادو اختصاص دارد و هر ساله حدود ۱۰۰ تن میوه تولید می‌شود.

قیمت این میوه نسبتا گران است به همین خاطر در همه جای ایران یافت نمیشود.

تاریخچه

Persea Americana یا آووکادو از ایالت پوبلا ومکزیک سرچشمه می‌گیرد. قدیمی‌ترین شواهد استفاده از آووکادو در یک غار واقع در پابلو Coxcatlán مکزیک که به حدود ۱۰۰۰۰ سال قبل از میلاد یافت شده بر می‌گردد. همچنین درخت آووکادو سابقه‌ای طولانی کشت در آسیای مرکزی و جنوب آمریکا دارد. اولین باری که شرح آووکادو در اروپا استفاده شده توسط مارتین فرناندز در ۱۵۱۸ یا ۱۵۱۹ در کتابش به نام Suma De Geographia Que Trata De Todas Las Partidas Y Provincias Del Mundo بوده‌است. اولین نوشتهٔ ثبت شده در انگلیسی که از کلمهٔ آووکادو استفاده کرده توسط هانس اسلون(Hans Sloane) در شاخص ۱۶۹۶ از گیاهان جامائیکا بود. این گیاه در ۱۷۵۰ به اندونزی و در ۱۸۰۹ به برزیل و در اواخر قرن نوزدهم به جنوب آفریقا و استرالیا معرفی شد.

حساسیت

برخی افراد به این میوه حساسیت دارند.

دونوع حساسیت وجود دارد:

• حساسیت پس از خوردن اووکادو ایجاد خارش در دهان و گلو
• برخی افراد با خوردن این میوه حساسیت گوارشی دارند و دچار درد شکم، کلیه و اسهال و استفراغ می شوند.

ارزش غذایی

آووکادو دارای چربی‌های متفاوتی است. برای یک آووکادوی معمولی:

1. حدود ۷۵٪ انرژی آووکادو از چربی می‌آید؛ که اکثر آن‌ها (۶۷٪ از کل) از نوع چربی غیراشباع همچون اسید اولئیک است.
2. دیگر چربی‌های غالب عبارتند از اسیدهای چرب و اسید لینولئیک.
3. ترکیب چربی‌ها به‌طوری تقریبی عبارت است از: یک درصد امگا ۳، چهارده درصد امگا ۶، هفتاد و یک درصد امگا ۹ (۶۵ درصد اولیک و ۶ درصد چرب)، و چهارده درصد چربی اشباع (اسید چرب).
4. بر اساس وزن آووکادو ۳۵٪ بیشتر از موز پتاسیم دارد. آووکادو سرشار از اسید فولیک و ویتامین K است و از منابع غذایی غنی برای ویتامین B6، ویتامین C و ویتامین E و اسید پانتوتنیک به‌شمار می‌آید.
5. آووکادو دارای ۷۵٪ فیبر نامحلول و ۲۵٪ فیبر محلول است.

برگ ها

علاوه بر خود میوه اووکادو برگهای ان را خشک کرده و به عنوان ادویه در انواع غذاها مثل خوراک لوبیا و غیره استفاه می کنند.

این برگ برای حیوانات خاصیتی نداشته بلکه برای گوسفند،اسب و بزها سمی است.