نقد فیلم Tom and Jerry
فیلم Tom and Jerry که به‌تازگی در شبکه HBO Max اکران شد، به طرز عجیبی در بسیاری از دقایق فراموش می‌کند که تام و جری باید شخصیت‌های اصلی آن باشند.
در بسیاری از مواقع به درستی گفته می‌شود که فیلم‌ساز نباید آن‌چنان به انتظارات مخاطب توجه داشته باشد و به‌نوعی بنده‌ی خواسته‌های او شود. بلکه باید اثر خود را بسازد و برای افزایش کم‌وکیف هنری و فنی آن تلاش کند. اما مثل هر قانون نانوشته‌ی سینمایی دیگر، برای چنین صحبتی هم استثناهایی وجود دارند؛ موارد متفاوتی که نشان می‌دهند هنر هفتم و صنعت سینما را نمی‌توان با چند قاعده‌ی کاملا مشخص محدود ساخت و همیشه از چند جمله‌ی یکسان برای بررسی اثار مختلف استفاده کرد.
وقتی به فیلمی همچون تام و جری جدید می‌رسیم، از قضا باید به انتظارات بسیاری از بینندگان توجه داشت. در فیلم Tom and Jerry، محصول سال ۲۰۲۱ میلادی با اثری روبه‌رو شده‌ایم که تمام تبلیغات و اصلا ذات ساخته شدن آن، سرتاسر گره‌خورده به معروفیت و محبوبیت بی‌پایان یک گربه و یک موش کارتونی است؛ به خاطره‌انگیزی آن‌ها برای بسیاری از بینندگان.
در نتیجه چنین فیلمی خواسته یا خواسته با وعده‌ی پرداختن فراوان به کمدی پایان‌ناپذیر ارتباط این دو موجود اکران می‌شود. تماشاگر زمانی‌که فیلم تام و جری را می‌بیند، به طرز منطقی خواستار رویارویی با حجم بی‌پایانی از جنگ‌های تام با جری است. پس وقتی بسیاری از دقایق فیلم عملا ربطی به تام و جری ندارند، به طرز واضحی فیلم ناامیدکننده ظاهر می‌شود. آیا یک یا دو خط داستانی فرعی نمی‌توانند انقدر در سرگرمی‌سازی برای تماشاگر موفق باشند که او اصلا به برآورده نشدن خواسته‌ی اصلی خود فکر نکند؟ روی کاغد چرا. ولی فیلم‌نامه‌ی فیلم جدید تام و جری به قدری کم‌توان است که دو قصه‌ی فرعی آن حتی توانایی خسته نکردن مخاطب در طول دقایق خود را هم ندارند؛ چه برسد که بخواهند ضعف کلی فیلم در پرداختن به موضوع اصلی خود (انواع‌واقسام جلوه‌های رابطه‌ی بامزه‌ی تام و جری) را بپوشانند.
دو داستان فرعی فیلم جدید تام و جری که مربوط‌به تلاش یک دختر کم‌تجربه برای کسب موفقیت‌های بزرگ و چالش‌های قرارگرفته در مسیر ازدواج یک زوج بسیار معروف و ثروتمند است، یکی از دیگری خسته‌کننده‌تر ظاهر می‌شوند. این دو قصه به‌حدی تکراری به نظر می‌رسند که ثانیه به ثانیه‌ی آن‌ها را می‌توان از اول فیلم پیش‌بینی کرد. به همین خاطر وقتی هر دو قصه‌ی قابل حدس و پیش‌پاافتاده می‌خواهند به خیال خود پیام عمیق هم به مخاطب بدهند، واقعا نتیجه می‌تواند حوصله‌ی درصد قابل توجهی از بینندگان بزرگ‌سال را سر ببرد. در‌آن سو نباید از یاد برد که میزان پرداختن فیلم به این دو پیرنگ داستانی عملا در بسیاری از دقایق باعث می‌شود که آن‌ها فرعی نباشند. بلکه داستان رویارویی تام با جری را به حاشیه برانند؛ تا سکانس‌هایی که در اصل مخاطب برای دیدن آن‌ها سراغ فیلم Tom and Jerry می‌رود، بارها فقط قسمت‌های فرعی اثر را تشکیل بدهند.
اوضاع زمانی بدتر می‌شود که اکثر اعضای تیم بازیگری فیلم هم حرفی برای گفتن ندارند و نقش‌های خود را به سطحی‌ترین شکل ممکن بازی کرده‌اند. به‌گونه‌ای که بارها و بارها در طول فیلم سکانس‌هایی را می‌یابید که گویا بازیگران در آن‌ها فقط از سر وظیفه به بیان دیالوگ‌ها می‌پردازند. چنین ضعف‌هایی درکنار یکدیگر مدام بیش‌ازپیش بیننده را پس می‌زنند. تازه می‌دانید غم‌انگیزترین بخش ماجرا کجا است؟ وقتی می‌بینیم که طی دقایق کاملا متمرکز روی تام و جری و حتی برخوردهای آن‌ها با کیلا با بازی معمولی کلوئی گریس مورتز، فیلم Tom and Jerry می‌تواند حداقل سرگرمی یک‌بار مصرف دل‌چسبی را ارائه دهد و آرزو می‌کنیم که تمامی دقایق فیلم را همین تعامل‌های جذاب این دو موجود بی‌زبان تشکیل می‌دادند.
البته که فیلم آن‌چنان رویکرد اورجینالی در خلق لحظات مفرح با محوریت تام‌وجری ندارد و اکثر سکانس‌های مرتبط با هرکدام از آن‌ها به اشکال مختلف با کپی‌برداری از لحظات به یاد ماندنی کارتون‌های قدیمی تام و جری ساخته شدند. بی‌نظمی فیلم در رسیدن به هرکدام از این سکانس‌ها هم باعث می‌شود که نتوانیم چنین سکانس‌هایی را یک ادای دین یا ارجاع خوب به آثار کلاسیک بدانیم و بپذیریم که باید آن‌ها را در بهترین حالت، بازسازی به هدف افزایش جذابیت اثر محسوب کنیم.
اما هیچ‌کدام از این حقایق باعث نمی‌شوند که اگر تام و جری را دوست دارید، از لحظات مختلف متمرکز روی آن‌ها لذت نبرید. چه وقتی وارد دعوای فیزیکی می‌شوند، چه وقتی جری موبایل را تبدیل به تلویزیون خانه‌ی کوچک خود می‌کند و چه وقتی تام باید با زبان بی‌زبانی خطر وجود یک موش پلید در هتل را برای کیلا توضیح دهد. همه‌ی این لحظات می‌توانند برای مخاطب کودک و مخاطب بزرگ‌سالی که به هر شکلی با تام و جری خاطره دارد، خنده‌آور و سرگرم‌کننده باشند. حتی وقتی تکراری بودن بسیاری از آن‌ها واضح و انکارناپذیر است.
پس حیف که فیلم حتی اکثر دقایق خود را به همین سکانس‌ها هم اختصاص نداده است و هر چند دقیقه یک بار، من و شما را مجبور به دیدن مشکلات ازدواج یک زوج معروف می‌کند؛ به شنیدن صحبت‌های شخصیت‌هایی که نه اسم آن‌ها را به یاد می‌آورم و نه حتی در کسری از ثانیه می‌توان با آن‌ها کوچک‌ترین ارتباط قابل لمسی برقرار کرد. مگر اسم این فیلم را تام و جری نگذاشته‌اید؟ پس چرا نمی‌گذارید در تمام طول دقایق آن با لحظاتی از جنس دعواهای تام با فرشته و شیطان گربه‌مانند قرارگرفته روی دو دوش خود روبه‌رو باشیم؟
داستان فیلم Tom and Jerry به دختری به اسم کیلا می‌پردازد که می‌خواهد یک مهمانی بزرگ را در هتل برگزار کند و باید برای اثبات خود جری را از هتل بیرون بیاندازد. پس برای انجام این کار یک گربه‌ی آبی‌رنگ به اسم تام را به استخدام رسمی هتل درمی‌آورد. این یک سناریو عالی و آشنا برای خلق انواع‌واقسام لحظات دوست‌داشتنی با محوریت معروف‌ترین موش‌وگربه‌ی دنیا است. ولی ظاهرا ما در فیلم تام و جری به‌جای دنبال کردن این قصه باید به این اهمیت بدهیم که چرا تجمل‌گرایی بیش از اندازه می‌تواند زندگی یک دختر و پسر بسیار ثروتمند را مقداری به چالش بکشد؛ تا بفهمیم که برگزاری باشکوه یک مهمانی خوب است و برگزاری بیش از حد باشکوه یک مهمانی، بد. راستی، از تام و جری چه خبر؟
این وسط تصویرسازی‌های فیلم فارغ از اینکه در نگاه برخی از افراد جذاب است و اصلا به مذاق تعدادی از بینندگان خوش نمی‌آید، شامل نقاط قوت انکارناپذیری است. سازندگان واقعا روی ترکیب جلوه‌های انیمیشنی قدیمی با فیلم لایواکشن روز وقت گذاشته‌اند و نتیجه انصافا در بخش‌هایی از فیلم، دیدنی به نظر می‌رسد. مخصوصا به این خاطر که باعث می‌شود بیشتر به لحظات خنده‌آور مربوط‌به تام یا جری بخندیم و از آن‌ها لذت ببریم. اگر با ذات ترکیب شدن کارتون و لایواکشن مشکلی نداشته باشید، گاهی حداقل می‌توانید از چگونگی آمدن شوخی‌های معروف بین این دو شخصیت به فیلم لذت ببرید. هرچند اگر سازندگان خلاقیت بیشتری در طراحی سکانس‌های کمدی به خرج می‌دادند، فیلم تام و جری می‌توانست بهتر از وضع فعلی ظاهر شود.
همچنین نباید از یاد برد که طی اکثر دقایق، بازیگران هم حداقل در واکنش نشان دادن به اتفاقات و شخصیت‌هایی که اصلا وجود خارجی ندارند، عملکرد استانداری را به نمایش می‌گذارند. وقتی مشغول لذت بردن از دقایق جالب نسبتا اندک فیلم تام و جری جدید شده‌ایم، مدام مشغول یافتن ایرادهای تصویری واضح نیستیم. بااین‌حال آن سکانس‌های نه‌چندان طولانی که شخصیت‌های کارتونی غیر از تام، جری و اسپایک را به نمایش می‌گذارند، غالبا در ذوق بیننده می‌زنند و عملا می‌توان خلق آن‌ها را اضافه‌کاری بی‌فایده خطاب کرد.
درنهایت احترام باید گفت که مخاطب کودک می‌تواند از فیلم تام و جری لذت ببرد؛ هم شوخی‌های تصویری فیلم برای بینندگان کم سن‌وسال جدید هستند و هم ایرادهای داستانی و شعارهای توخالی خیلی آن‌ها را آزار نمی‌دهند. در نتیجه فیلم تام و جری جدید برادران وارنر را می‌توان یک فیلم خانوادگی به شمار آورد که والدین می‌توانند به شکل گذرا کنار فرزندان خود تماشا کنند.
مخاطب نوجوان و جوان عاشق کارتون‌های تام و جری نیز احتمالا از یک بار دیدن فیلم Tom and Jerry به کارگردانی تیم استوری آن‌چنان به ستوه نمی‌آید و چند بار می‌خندد. در همین حین باتوجه‌به نقاط ضعف پرتعداد اثر، کم نیستند مخاطبانی که اصلا نمی‌توانند آن را حتی تا دقایق میانی تحمل کنند. چنین اثری چند ماه بعد به‌سادگی برای همیشه فراموش می‌شود.
منبع زومجی
