مجله نماوا، فرهاد خالدی نیک

«مرده در خواب» مستندی است در گونه‌های بیوگرافی، جنایی و رازآلود که براساس داستانی واقعی، توسط کمپانی هولو تولید شده است. فیلمی به کارگردانی اسکای بورگمن که محصول سال ۲۰۲۱ کشورهای انگلستان و آمریکا است و در آن واکاوی علل و عوامل یک جنایت پرحرف و حدیث در دستور کار قرار گرفته است. جنایتی که یک سوی آن رندی هرمن، قهرمان مفلوک فیلم است و در سوی دیگر دختری به نام بروک پرستون که به طرز فجیعی به قتل رسیده است. بورگمن از همان عنوان‌بندی ابتدایی فیلم به سر اصل مطلب می‌رود و لحظه‌ای را به تصویر می‌کشد که رندی، پلیس را از وقوع جنایت آگاه می‌سازد. اقدامی که از همان آغاز رندی را به عنوان قاتلی متفاوت مطرح می‌کند. قاتلی مؤدب، خجالتی و خوش‌رفتار که از لحظه وقوع قتل، هیچ چیز را به خاطر نمی‌آورد و این مساله فرآیند رسیدگی به پرونده و کشف حقیقت ماجرا را با دشواری رو به رو می کند.

فیلم اما تنها بر روی شخصیت اصلی فیلم تمرکز نمی‌کند و با معرفی کامل شخصیت بروک و سایر شخصیت‌های فرعی، تلاش می‌کند اطلاعات کامل‌تری را در اختیار مخاطب قرار دهد. اطلاعاتی غالباً کلیدی که همگی در تکمیل پازل فیلمنامه‌ی تعلیق‌آمیز فیلم تاثیرگذار هستند. اطلاعاتی که از طریق بررسی‌ها و جستجوهای روانشناسان، وکلا و کارآگاهان پرونده کشف و در اختیار مخاطب کنجکاو فیلم قرار می‌گیرد. در این میان بررسی‌های روانشناسی و عصب‌شناسی قاتل از جایگاهی ویژه برخوردار است. چه این که نخستین عاملی که در طی این حادثه در ذهن متبادر می‌شود، نوعی اختلال روحی و روانی است. اختلالی ناشی از یکی از بیماری‌های روانی نظیر پارانویا، افسردگی و سرخوردگی که البته بررسی‌های به عمل آمده از منفی بودن این عوامل در نزد رندی حکایت می‌کند تا این که عاملی که احتمالاً نزدیک به واقعیت است، رخ می‌نماید: راه رفتن در خواب!

کارگردان فیلم به این بهانه به مرور شواهد تاریخی ناشی از خوابگردی در آثار مکتوب و تصویری به جای مانده می‌پردازد. مروری که با توصیفات و توضیحات پژوهشگران و کارشناسان امر همراه می‌شود تا ضمن ارتقای سطح آگاهی مخاطبان فیلم در این زمینه، بر علت اصلی وقوع قتل در پی بروز این مساله تمرکز کند. بیان خاطراتی از چند مورد خوابگردی که در سنین کودکی رندی رخ داده نیز احتمال تکرار این موضوع را پررنگ‌تر از پیش می‌کند.

معصومیت یک متهم به قتل

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های فیلم مربوط به صحنه‌هایی است که از زبان مادر و خواهر رندی، دوران کودکی و نوجوانی او توصیف می‌شود. توصیفاتی که با پخش تصاویری آرشیوی همراه است تا معصومیت و بی‌گناهی رندی بیش از پیش در ذهن متبادر شود. پسری که به واسطه زندگی با خواهر و مادرش، به نوعی با سایر دوستانش که در محیط‌هایی مردانه، رشد یافته‌اند متفاوت است و این تفاوت در هم خانه شدن وی با خواهران پرستون نیز به چشم می‌آید. پسری احساساتی که بروک و جردن پرستون را همچون خواهر خویش می‌داند، هرچند که فیلم احتمال رخداد یک ماجرای عاشقانه یا یک واکنش جنسی را نیز بررسی می‌کند. علاوه بر این تجربه‌ی رها شدگی وی توسط پدرش و سپس اتفاقی که پدرش را به عنوان یک قاتل معرفی کرده، همه و همه در شناسایی هر چه بیشتر رندی نقش مهمی ایفا می‌کنند. عواملی که البته کفه‌ی دیگر ترازو را سنگین و این ظن را تقویت می‌کنند که شاید قتل به‌صورت خوداگاه و عمدی اتفاق افتاده باشد. ضمن این که اشاره به شغل قبلی رندی که در زمینه جدا کردن گوشت‌ها از استخوان بوده است و نمایش صحنه‌هایی از این عمل، در راستای رخ دادن این اتفاق به هر دو صورت خوداگاه و ناخودگاه بوده و بر پیچیدگی‌های فیلم می‌افزاید.

یک سوم انتهایی فیلم به نمایش و تحلیل تصویری از دادگاه محاکمه رندی اختصاص دارد. دادگاهی که مخاطبان را با سایر شخصیت‌های دخیل در پرونده که بنا به دلیل مختلف، در فیلم حضور نیافته‌اند، آشنا می کند. شخصیت‌هایی چون جردن پرستون که گویی هنوز در شوک قتل دهشتناک به سر می‌برد. با این حال چیزی که در دادگاه جالب توجه می‌کند بررسی یکی از تحقیق‌های عینی و علمی است که به معیار بانکلو شهرت دارد. ۱۳ معیاری که توسط آن‌ها خواب‌آلودگی رندی و عدم هوشیاری‌اش در هنگام قتل ثابت می‌شود، اما این معیارها نیز مورد قبول دادگاه واقع نمی‌شود تا پایان متفاوتی برای فیلم رقم بخورد. پایانی که شاید برخلاف انتظار باشد، اما با توجه به نکات دیگری که از جزئیات حادثه بیان می‌شود، می تواند مخاطبان فیلم را قانع کند. فیلمی با قصه و شخصیتی متفاوت که می‌توانید آن را با زبان اصلی و زیرنویس اختصاصی فارسی یا انگلیسی در پلتفرم نماوا تماشا کنید.

تماشای «مرده در خواب» در نماوا

نوشته نگاهی به فیلم مستند «مرده در خواب» / جنایت و مکافات! اولین بار در بلاگ نماوا. پدیدار شد.