۱۵ موسیقی متن فوقالعاده و فراموشنشدنی هانس زیمر
هانس زیمر صدای سینمای مدرن است؛ او خالق موسیقی فیلمهایی نظیر «شوالیه تاریکی»، «گلادیاتور»، «شیرشاه» و «تلقین» است و یکی از متنوعترین مجموعه آثار را در صنعت سرگرمسازی از آن خود دارد. در حقیقت استودیوهای بزرگ فیلمسازی و سالنهای کنسرت در سراسر جهان زیمر را تحسین میکنند و او از محبوبیت بالایی در بین آنها برخوردار بوده است.
با این حال مهمتر از تحسین جهانی وی، میتوان به نقش او بهعنوان یک یاریدهنده در جهان موسیقی اشاره کرد. هانس زیمر بهواسطه کمپانی خود، ریموت کنترل پروداکشنز، شاگردهای فوقالعادهای را تربیت کرده است که همه آنها بر اثرگذاری ماندگار او در گسترش موسیقی متن فیلمهای مدرن تاکید میکنند؛ از هری گرگسون-ویلیامز («مریخی» ۲۰۱۵ The Martian) و رامین جوادی («بازی تاجوتخت» Game of Thrones) تا استیو جابلونسکی («تبدیلشوندگان» Transformers) و هنری جکمن («مردان ایکس: کلاس اول» X-Men: First Class)، نواهای نمادین هانس زیمر این صنعت را فراگرفته است و بر محصول کلی آهنگسازان پیشرو اثر میگذارد. اگر شما آهنگ تم یک برنامه تلویزیونی جدید را دوست داشتید، یا اگر بهواسطه یک قطعه موسیقی در فیلمی مستقل دگرگون شدهاید، این احتمال وجود دارد که در حال شنیدن نوای یکی از دانشآموزان هانس زیمر بودهاید.
انتخاب بهترین آثار از دستاوردهای موسیقایی این مرد، یک کار بسیار دشوار باقی میماند. در این مطلب بهترین موسیقیهای متن هانس زیمر را بر طبق علاقهمندیهای شخصی خودمان رتبهبندی کردهایم:
۸ – عشق حقیقی ۱۹۹۳ True Romance
ترکیب داستان و صدا در «عشق حقیقیِ» تونی اسکات، بهمانند یک ازدواج کفرآمیز است. با توجه به موضوع خشونتآمیز و کاراکترهای غیرعادی درگیرشده، ملودی ماریمبامحور هانس زیمر بهسادگی نباید کار کند. با این وجود، بهنحوی در مقابل همه این چیزهای عجیبوغریب، تم “You’re So Cool” (“تو خیلی باحالی”) آهنگساز بهدرستی احساس میشود. این بهمانند کشف احتمالاتی از اختلاط آبجو با عصاره گریپفروت است: منطقی نیست اما تا اندازهای میتواند دلیل خوشطعم بودن آن باشد.
این تم سرمست، به صحنه بحبوحه صادقانه کلرنس (با بازی کریستین اسلیتر) با آلاباما (با بازی پاتریشا آرکت) میخرامد. در حالی که او با چشمانی اشکبار به مسیر کاری نادرستش اعتراف میکند، ماریمباها به ما یادآوری میکنند که همه چیز قرار است درست شود. او گفت: “من برای چهار روز یک فاحشه تلفنی بودهام و شما مشتری سوم من هستید … من واقعاً انسان خوبی هستم و وقتی پای یک رابطه به میان بیاید، من صد درصد تک همسرم.”
زیمر برای این موسیقی خلاقانه و ماهرانه خود و همچنین تونی اسکات و نویسنده کوئنتین تارانتینو، اعتبار گستردهای را به دست آوردند. با این حال ریشههای موسیقی متن «عشق حقیقی» به جایی قبل از اکرانش در سال ۱۹۹۳ تعلق دارد. در حقیقت هانس زیمر موسیقی متن فیلم خود را بهطور گسترده از “Gassenhauer” کارل ارف اقتباس کرد، که البته از مقایسه این دو نیز نمیتوان جلوگیری کرد.
۷ – تعطیلات ۲۰۰۶ The Holiday
هانس زیمر ممکن است بهواسطه موسیقیهای متن ابرقهرمانیاش شناخته شده باشد، اما او میتواند درست بهخوبی بقیه آثارش، برای کمدی- رمانتیکها نیز موسیقی بسازد. در حقیقت آهنگ او برای «تعطیلات» یک جهان با بقیه قطعههایش فاصله دارد و شاید یکی از خوشایندترین آنها باشد؛ شادیبخش و بانشاط است و در عین حال بهسختی یک موسیقی متن یکبارمصرف و غیررسمی در نظر گرفته میشود. ملودیهای هنرمندانه زیمر که باعث میشوند شما بخواهید در جهان رمانتیک «تعطیلات» زندگی کنید. جایی که آماندا (با بازی کامرون دیاز)، گراهام (با بازی جود لا) را دنبال میکند، و جایی که مایلز (با بازی جک بلک که در این فیلم نقش یک آهنگساز را بازی میکند) به آیرس (کیت وینسلت) اظهار عشق میکند؛ زیمر این درام را با یک ملودی پیچیده غیرعادی مورد تاکید قرار میدهد.
در “Maestro” (“رهبر ارکستر”) که تمهای اصلی فیلم را فروگنجانیده است، پیش از رفتن به سمت نوای زیبای پیانو، حالوهوا آن را با سازهای زهی تنظیم میکند. زیمر زمان زیادی را به کیبورد اختصاص نمیدهد، پیش از آن به گیتار اشاره میکند تا همه چیز را یک گام بالا ببرد. این ریزهکاریهای جذاب باعث میشوند که موسیقی متن فراتر از تجربه فیلم، لذتبخش باشد. در “Definitely Unexpected” (“قطعاً غیرمنتظره”)، زیمر هنرمندانه آهنگی بهشدت خاطرهانگیز از فیلم کوتاه نیک نک پیکسار ساخت و به مخاطبان یادآوری کرد که او در دنیای نانسی مایرز هم به اندازه شهر گاتهام راحت است.
۶ – رمز داوینچی ۲۰۰۶ The Da Vinci Code
آهنگسازان نمیتوانند فیلم را درست کنند، اما میتوانند به حفظ اعتبار خود کمک کنند. اقتباس ران هاوارد از «رمز داوینچی» The Da Vinci Code و «شیاطین و فرشتگان» Angels & Demons به استاندارد یک بلاکباستر تمامعیار میرسد، اما موسیقیای که آنها را همراهی میکند، بهدرستی به این ژانر تکامل میبخشد. ران هاوارد، دن براون و تام هنکس همه بهترینشان را ارائه میکنند، اما آنها نیز به هانس زیمر نیاز داشتند تا فیلم را ورای محدودیتهای فناپذیرش بالا ببرد. گذشته از همه این حرفها، «رمز داوینچی» با تمهای شخصی و مذهبی سروکار داشت، که بهناچار مخاطبان را یا منقلب و آزرده میکرد و یا بدتر، کاملاً دلمرده مینمود. این تنها تا اندازهای میتواند با داستان براون ارتباط برقرار کند و آنها به فردی مثل هانس زیمر احتیاج داشتند به این جهت که همه اینها را دور هم جمع کند.
هنگامی که رابرت لنگدن (با بازی تام هنکس) جام مقدس را پیدا میکند و در مقابل تابوت نهفته مریم مجدلیه تعظیم میکند؛ موسیقی متن هانس زیمر بهطور کامل اوج میگیرد. علاوهبر باقی این قطعه موسیقی، تم “Chevaliers de Sangreal” (“شوالیههای جام مقدس”) او نیز بهواقع رو به صعود است. اگرچه عکسبرداری اصلی بهسادگی نشان میدهد که هنکس در بالای لوور ایستاده است، اما به چیزی واکنش نشان میدهد که حتی نمیتواند آن را ببیند. ارکستر باشکوه زیمر این لحظه را به نقطه اوج فیلم تبدیل میکند. در هر حال ممکن است مابقی فیلم کیفیت کتاب را نداشته باشد، اما هانس زیمر این صحنه را به چکیده کاملی از بینش دن براون تبدیل میکند.
۵ – گلادیاتور ۲۰۰۰ Gladiator
«گلادیاتور» یک فیلم معجزهآساست. زمانی که ریدلی اسکات و راسل کرو شروع به کار کردند تا داستان ماکسیموس را بازگو کنند، آنها تنها چند صحنه اول و نه چیزی بیشتر را نوشته بودند. نویسندگانی نظیر جان لوگان و دیوید فرانزونی، بخشهایی از فیلمنامه را پیشنویس کرده بودند و این نوشتهها را تا اندازهای که قادر به گردآوری بودند، به تیم تولید فرستادند. این غریزه درونی فیلمسازی بود که باعث شد اسکات و کرو، تصمیمات آنی بگیرند؛ آن هم بر اساس آنچه که آنها از داستان و کاراکترهای موردنیازشان احساس میکردند. این نتایج انتظارات را به مبارزه طلبید و ثابت کرد که کارگردان و بازیگر نقش اصلیاش بهواقع حرفهها و داستانپردازیهایشان را به کمال رساندهاند.
بهمرور زمان هانس زیمر استعداد بیکران خود را بهکار بست تا یک موسیقی متن، شایسته حماسه ریدلی اسکات به وجود آورد. زیمر در همه حوزهها، ملودیهایی ساخت که بهمعنای واقعی کلمه به همه نتهای درست ضربه میزنند: “The Battle” (“نبرد”) یک مقدمه شورانگیز از نبردهای در جریان روم علیه توتونهاست. “The Might of Rome” انتظارات این عنوان را برآورده میکند و بزرگی خالص معروفترین امپراطوری جهان را به نمایش میگذارد و نوای پایانی، “Now We Are Free” (“حالا ما آزادیم”) یکی از محبوبترین ترکهای هانس زیمر باقی میماند. با وکالهای فراموشنشدنی لیسا جرارد، آهنگ نهایی به یک اندازه هم محزون و هم تعالیبخش است.
برخی منتقدین از زیمر برای بهکار بردن ریشارد واگنر و گوستاو هولست در «گلادیاتور» خرده گرفتهاند (در واقع نهاد هولست از این آهنگساز بهدلیل پایبندی بیش از حد به قطعه موسیقی «سیارهها» The Planets شکایت کرده بود)، اما در عین حال تصدیق میکنند که این تاثیرگذاریها تنها باعث ارتقا اثر زیمر شده بودند. چنین اظهاراتی در مورد سرقت موسیقایی، همانقدر بیپایهواساس هستند که زخمزبان زدن به راسل کرو برای پوشیدن صندلهای گلادیاتوری بیپایهواساس بود؛ آن هم به این دلیل که چارلتون هستون همین صندلها را در «بن هور» ۱۹۵۹ Ben-Hur پوشیده بود.
۴ – میانستارهای ۲۰۱۴ Interstellar
هنرمندان بزرگ از تغییر نمیترسند. گرچه «میانستارهای» ششمین همکاری زیمر با کریستوفر نولان محسوب میشود (تولید موسیقی متن فیلم «پرستیژ» را نیز در نظر گرفتهایم) این آهنگساز فوقالعاده آلمانی به طیف جدیدی از القای موسیقی دست پیدا کرد. زیمر بهجای استفاده از یک فیلم تمامشده برای هدایت تنظیم آهنگ خود، مدتها قبلتر از آنکه نولان این ادیسه فضایی حماسی را فیلمبرداری کند، کار خود را شروع کرده بود. در حقیقت کارگردان مولف، در جستوجوی چیزی برای الهامبخشی به خودش بود، فلذا نامهای به زیمر نوشت و برای آهنگسازی یک موسیقی برمبنای دو جمله از دیالوگی بین یک پدر و دخترش درخواست همکاری کرد. پس از آنکه پدر به دخترش میگوید قرار است برای یک دوره زمانی طولانی او را ترک کند، این پدر به فرزندش اینچنین اطمینان میدهد: “من بازخواهم گشت” که در مقابل دختر از او میپرسد، “چه زمانی؟”
زیمر بدون هیچ پیشزمینهای برای این داستان، یک روز را صرف آهنگسازی موتیفهایی میکند که پیشتر به ذهنش خطور کرده بودند. آنها از نظر ماهیت کاملاً شخصی بودند و ریشه در عشق پدرانه خود زیمر به فرزندانش داشتند. این مفاهیم موسیقایی به شاهکاری هنری ارتقا مییابند که بعدتر به «میانستارهای» تبدیل میشوند. هانس زیمر با استفاده درخشان از ارگ، همسراییهای تاثربرانگیز و لحظههای طولانی از سکوت اتمسفریک، حماسه فضایی نولان را به یک سفر انسانی جسورانه، تبدیل کرد. “No Time for Caution” (“زمانی برای احتیاط نیست”) احتمالاً لذتبخشترین ترک باشد، اما این آهنگهایی مثل “Where We’re Going” (“به کجا میرویم”) هستند که بهآرامی شما را میسوزانند و اثربخشی ابدی دارند. چه در طول فیلم از آنها لذت ببرید و چه بهصورت جداگانه، موسیقی متن فیلم «میانستارهای» سفری احساسی است که انسانیترین ترسها و ناامنیهایمان را بیدار میکند و در عین حال احساس غیرقابلانکاری از امید را فراهم میآورد.
۳ – شیرشاه ۱۹۹۴ The Lion King
این موسیقی بسیار محبوب دیزنی برای هانس زیمر یک جایزه اسکار را بههمراه داشت و جایگاه او را بهعنوان یک آهنگساز پرطرفدار و برجسته تحکیم بخشید. بهدست آوردن مسئولیتی در «شیرشاه» کار آسانی نبود، اما او قدرت تنظیم بینالمللی خود را پیشتر با اثرش در فیلم «قدرت فرد» ۱۹۹۲ The Power of One (استیون درف، مورگان فریمن، دنیل کریگ) نشان داده بود. زیمر آهنگهای دهه ۱۹۴۰ آفریقای جنوبی را با موفقیت بهکار برد و چنان استودیوهای انیمیشن دیزنی را تحت تأثیر قرار داد که وی را برای اقتباس حیوانیشان از «هملت» استخدام کردند.
افراد بسیاری در موفقیت «شیرشاه» دخیل بودند (که از آن زمان به نقطه اتکای برادوی و صحنه موسیقی بینالمللی بدل شده است) با این حال، هانس زیمر سهم بزرگی در موفقیت آهنگهای محبوب آن یعنی “The Circle of Life” (“دایره زندگی”) و “Be Prepared” (“آماده شوید”) داشت. این آهنگساز اذعان کرد که با فلاکت سیمبا ارتباط برقرار کرده بود، چراکه خود، پدرش را در سنین جوانی از دست داده بود. او بهرغم حضور در این انیمیشن سرزده و پرسروصدا، در ساختن موسیقی «شیرشاه» به یک واقعگرایی و جسارت انسانی دست یافت.
۲ – شوالیه تاریکی ۲۰۰۸ The Dark Knight
فیلم عنوان خود را از موسیقی متنش میگیرد. در واقع «شوالیه تاریکی» یک “توسعه سلطهجویانه” از «بتمن آغاز میکند» است. هریک از المانهای معرفیشده در داستان مبدا، ده برابر تقویت شده است: گاتهام بزرگتر احساس میشود، این جهان جنایتبار خطرناکتر بهنظر میرسد، بتمن از جهان بیزارتر است و بروس وین شکستهتر شده است. چه کسی میتواند مقصر این چنین تحولات ناگواری باشد؟ جوکر.
هانس زیمر با دانستن میراث این تبهکار بدنام، موسیقی متن «شوالیه تاریکی» را بر مرکزیت این دلقک پرنس جنایت قرار داد. زیمر با استفاده از تیغهایی روی سیمهای ویولن و ویولنسل، این تم جوکر را با یک هدف القا کرد: او میخواست باعث شود مخاطبان از جوکر بیزاری جویند. زیمر تقریباً بلافاصله موفق شد. در حقیقت، این فیلم با یک کشش درخشان آغاز میشود که به جوکر برای ورودش به گاتهام سیاه کریستوفر نولان خوشآمد میگوید.
زیمر ضمن تقویت اصوات دشمن، موتیفهایی را که اولینبار برای بتمن خلق شده بودند، میپروراند. او در “Like A Dog Chasing Cars” مرکز صحنه را به Caped Crusader میدهد و در ترک پایانی، “A Dark Knight”، سینثسایزرها و ابزارهای الکترونیکی را بهکار میگیرد تا یک افکت قدرتبخش موثر بیافریند. در نهایت این موسیقی متن بهقدری برانگیزنده بود که سالها طول خواهید کشید، موسیقی یک «بتمن» جدید ارزش «شوالیه تاریکی» را جابهجا کند.
۱ – تلقین ۲۰۱۰ Inception
«تلقین» نماد رویاهاست و تنها کریستوفر نولان میتواند تضمین دهد که طرح داستانی تودرتو و پیچیده آن برای مخاطب مبتدی نیز قابل درک خواهد بود. این فیلم مهر تضمین همکاری نولان و آهنگساز معتمدش، هانس زیمر، است. آن دو با تجربهای که پیش از این در «بتمن آغاز میکند» و «شوالیه تاریکی» بهدست آورده بودند، بهوضوح درصدد توسعه یک رابطه کاری با تیم رقیب (استیون اسپیلبرگ و جان ویلیامز)، برآمدند. نولان و زیمر در بیان داستان رستگاری دام کاب (با بازی لئوناردو دیکاپریو)، با دوری از استعارههای موسیقایی قبلی، بنای خود را پیریزی کردند؛ با این هدف که چیزی بهواقع طنینافکن و اورجینال بیابند.
امروزه، «تلقین» دارای عنوان بیشترین تقلید و سرقت قطعههای موسیقی در صنعت سرگرمسازی است. گرچه “Mombasa” ریتمی دارد که میتواند مردگان را بیدار کند و “Old Souls” یک حسوحال کاملاً روحانی میآفریند، اما این ترک “Dream is Collapsing” است که برای همیشه متعالیترین باقی میماند. این آهنگ بهمانند طرح داستانی، لایههای پیچیدگی را به یک فونداسیون از کشش خالص، جوش میدهد. با همه این سخنان، این بنیانگذار امضای “bwomp! bwomp” بهنظر میرسد که از آن زمان تاکنون بر تریلرهای فیلم حکمفرما شده است. در نهایت این “Time” هانس زیمر است که آمیزه کاملی از زیبایی و تعلیق است. این ترانه هرگز بهطور کامل واگشوده نمیشود و مخاطبان را در حالت برزخی بر فراز سرنوشت دام کاب و توتم مرددش رها میکند.
هانس زیمر تولید موسیقی متن فیلمهای زیر را نیز عهدهدار بوده است و ما نیز در اینجا صرفاً به نام بردن از آنها بسنده کردهایم:
شرلوک هولمز ۲۰۰۹ Sherlock Holmes
دزدان دریایی کارائیب Pirates Of The Caribbean
آخرین سامورایی ۲۰۰۳ The Last Samurai
مرد پولادین ۲۰۱۳ Man Of Steel
جزر و مد سرخ ۱۹۹۵ Crimson Tide
بتمن آغاز میکند ۲۰۰۵ Batman Begins
سقوط شاهین سیاه ۲۰۰۱ Black Hawk Down
این مطلب برگرفته از نوشته Jared Canfield در سایت screenrant.com است.
کپی برداری و نقل این مطلب به هر شکل از جمله برای همه نشریهها، وبلاگها و سایت های اینترنتی بدون ذکر دقیق کلمات “منبع: بلاگ نماوا” ممنوع است و شامل پیگرد قضایی می شود.
نوشته ۱۵ موسیقی متن فوقالعاده و فراموشنشدنی هانس زیمر اولین بار در بلاگ نماوا. پدیدار شد.